Glutenvrij

Heel wat mensen eten glutenvrij, om medische redenen of omdat ze er zich lichter en beter bij voelen. Glutenvrije producten kom je steeds vaker tegen in de gewone supermarkt. Maar je kan ook  van nature glutenvrij koken, zonder (vaak dure) vervangproducten. 

Gluten is een eiwit dat voorkomt in verschillende bekende en minder bekende graansoorten. Maar ook alles wat van deze granen gemaakt wordt (pasta, koekjes,...) bevat gluten. In het begin kan het een hele zoektocht zijn, want in sommige producten zitten gluten waar je ze niet verwacht. 

De meeste mensen kunnen zonder problemen gluten eten. Maar voor sommigen vormt het verteren van gluten wel een probleem. Dan heeft men  mogelijks een glutenintolerantie of coeliakie. Dat laatste is een auto-immuunziekte waarbij alle voeding die gluten bevat het slijmvlies van de dunne darm beschadigt. Dit zorgt voor een verminderde opname van voedingsstoffen, verteringsproblemen, enz. Voor meer gedetailleerde informatie, surf naar de website van de Vlaamse Coeliakie Verenging (VCV) of kijk op www.glutenvrij.nl

Handig! Twijfel je of je bepaalde ingrediënten nu wel of niet mag eten? Download de Glutenvrije app op: www.glutenfreeapp.eu 

Niet eten of drinken: tarwe, rogge, gerst, spelt, kamut, brood, crackers, pasta, pizza, paneelmeel, koekjes, cake en taart, bindmiddel, bereid vlees, vermicelli, sauzen, sommige snoepjes, ijssoorten, bier, couscous, bulgar, gort, mout, bami, maltose, muesli en seitan. Haver is vaak "besmet" en daarom niet altijd glutenvrij. Lees goed de verpakking!

Wat je wel mag eten:
- Van nature glutenvrij: rijst, aardappelen, aardappelzetmeel, groenten en fruit, noten, zaden, peulvruchten, vis, vlees, gevogelte (ongemarineerd en ongepaneerd), eieren, melk, boter, olie, ook de Nederlandse kazen en de meeste yoghurtsoorten.
- Gewassen die zeer bruikbaar zijn in het glutenvrij dieet: amaranth, boekweit, cassave, gierst, haver (opgelet!), maïs, quinoa, ook zetmeel van deze gewassen.
- Vele 'samengestelde producten' bevatten gluten maar zeker niet allemaal. Lees goed het etiket. 

Let er best op om alle nodige vitaminen en mineralen binnen te krijgen. Wie glutenvrij kookt énkel door vervangproducten te gebruiken, krijgt mogelijks meer suiker en vetten op het bord. Na enige oefening kan je ook van nature glutenvrij koken met minder vervangproducten, met een gezonder en lekkerder resultaat.

​Wat je best voldoende eet: groenten en fruit, aardappelen, ongepelde rijst, peulvruchten, bladgroenten, appelsienen, maïs, boekweit, quinoa (let hier zeker op een glutenvrij label!), amaranth, lijn-, sesam- en maanzaad, chiazaad, zonnebloempitten en noten. Het gebruik van zout met extra jodium is aan te raden. Let er ook op dat je voldoende vezels binnenkrijgt. 

Tips!
* Als je uit eten gaat, let er dan goed op dat jouw gerecht glutenvrij is. In heel wat restaurants is er nog onwetendheid over waar gluten juist in zitten. 
* Gelukkig zijn glutenvrije zaken in opmars! Al vind je in de gewone bio zaak ook al heel wat glutenvrije producten, vaak voordeliger dan in de speciaalzaak. Ook in de gewone supermarkt kan je tegenwoordig glutenvrije producten kopen.
* Wat met haver? Lees zeker de verpakking goed! Zeker bij dit product moet vermeld staan dat het volledig glutenvrij is. Zo niet, zijn er vaak kleine hoeveelheden gluten in terug te vinden.
* "Zondigen" komt over het algemeen duur te staan, omdat men daardoor (ernstige) achteruitgang van het darmslijmvlies en verergering van symptomen kan verwachten. Een gluten (melk en lactose) vrij dieet is daarom heel vaak een "alles of niets" beleid.
* Luister naar je lichaam en laat je indien nodig begeleiden door een arts of (orthomoleculaire) diëtiste.

Wees niet te streng voor jezelf! Wat mij heel erg heeft geholpen, was om stap per stap te gaan. Eerst gebruikte ik veel vervangproducten zoals glutenvrij brood en pasta. Ik at ook meer rijst en aardappelen, en als tussendoortjes fruit en een glutenvrij koekje. Na een tijdje ontdek je als vanzelf heel wat leuke gerechtjes, voor alle momenten van de dag, en worden de gerechten verfijnder, vollediger en gezonder.  
Veel bak- en kookplezier!  

Lactosevrij

Lactosevrij eten en drinken is over het algemeen al meer ingeburgerd en iets gemakkelijker dan glutenvrij eten. Je kan ervoor kiezen om medische, ecologische of persoonlijke redenen. Redenen genoeg om te experimenteren met lactosevrije voeding! 

Lactose is een suiker dat in melk en melkproducten zit, ook wel "melksuiker" genoemd. Om dit te kunnen verteren hebben we het enzym lactase nodig. Heb je dat niet of onvoldoende, dan kan de lactose in onze voeding onvoldoende verteerd worden en komt dit onverteerd in de dikke darm terecht. De lactose gaat hier gisten en zorgt voor de nodige klachten. In dit geval spreekt men van "lactose-intolerantie".   
Zonder een aangepast dieet, kunnen de volgende klachten zich voordoen: opgeblazen gevoel, winderigheid, buikloop, buikpijn, krampen, enz.  

Lactose kan zowel in drank, voeding als in medicijnen voorkomen.
Niet eten of drinken:
- gewone melk, chocomelk, koffiemelk, melk met fruitsmaak
- smeerkaas, smeltkaas, de meeste roomkazen en buitenlandse kazen
- pudding, pap, zuiveldessert, roomijs
- roomboter, slagroom, room 
- yoghurt, kwark en karnemelk 
- voeding waarin melkpoeders of melkbestanddelen zitten, vb. chocolade, koekjes, soep, worst, sauzen, snoep, enz.
- sommige medicatie of supplementen (Vaak gaat het hier om zeer kleine hoeveelheden.) 

Tegenwoordig zijn er heel wat lactosevrije producten op de markt. Melk- en zuivelproducten kunnen vervangen worden door: rijstmelk, amandelmelk, lactosevrije melk, sojamelk,... Er bestaan ook brikjes (25 cl) rijst- en amandelmelk met vanille of chocoladesmaak. Heerlijk als tussendoortje. Deze kleinere verpakkingen zijn ook handig voor bij de koffie. Om een evenwichtige voeding te bekomen, is het aan te raden voldoende af te wisselen tussen de verschillende soorten plantaardige melk.
Verder zijn er ook al heel wat desserten met plantaardige melk. Wat boter betreft zag ik voorlopig nog maar enkel soja(bak)boter in de gewone supermarkt. Je kan natuurlijk ook voor kokosolie of een andere plantaardige olie kiezen om mee te koken. 

De meningen over sojamelk zijn nogal verdeeld. Sommigen drinken liever geen sojamelk om medische, ecologische of persoonlijke redenen. Ook hier de tip: luister goed naar de signalen die je lichaam uitzendt, en vraag indien nodig hulp van een arts of diëtiste.   

Tip! 
Bij het bakken kan je ervoor kiezen om 10-15% van de nodige (glutenvrije) bloem te vervangen door kokosmeel. Deze bloem is te koop in de bio winkel, is ook glutenvrij en bevat veel vezels. Regelmatig kokosmeel bij de maaltijd zorgt voor een regelmatige en vlotte stoelgang en een platte buik. Kokosvezels reinigen de darmen en zorgen voor meer weerstand en vitaliteit. Kokosvezels zorgen ook dat toxische stoffen en cholesterol sneller het lichaam verlaten voor een betere gezondheid.

Let op!

* "Zondigen" komt over het algemeen duur te staan, omdat men daardoor al snel een ernstige verergering van symptomen kan verwachten. Een lactosevrij dieet is daarom vaak een "alles of niets" beleid.
* Sommige klachten van gluten intolerantie, lactose-intolerantie en het Prikkelbare darmsyndroom kunnen grotendeels dezelfde zijn: buikpijn, problemen met de stoelgang, opgeblazen gevoel, enz. Het is belangrijk om te weten te komen wat de oorzaak is van jouw klachten, om zo op juiste wijze je voeding aan te passen. Laat je indien nodig begeleiden door een arts of (orthomoleculair) diëtiste.

Voor een interessante website bij lactose-intolerantie of maag- en darmklachten, klik hier:

​​
* Wij zijn geen artsen en kunnen je slechts enkele richtlijnen aanbieden. Laat je indien nodig professioneel begeleiden door een arts of (orthomoleculaire) diëtiste. 
Doe de Spijsverteringscheck!

Heb jij geen (chronische) klachten of ziekte wat betreft jouw spijsvertering? Maar wil je graag meer informatie over gezonde voeding en jouw spijsvertering? Doe dan nu de test!
Een gezonde spijsvertering is van belang voor een optimale verwerking van de voeding en heeft ook invloed op je gezondheid en welbevinden. Veel mensen denken dat hun eetgedrag gezond is, maar is dit wel zo?

Spijsverteringscheck


​